Neolithisch soepje met zeemelde

Zondagmorgen, vroeg in de ochtend. Ik heb een afspraak met chef Jeroen bij de kas in de tuin van het Rijksmuseum. We gaan zeemelde (atriplex littoralis) oogsten. Er staat nog een beetje, het is eigenlijk geen gewas voor in de kas. Van nature groeit het een beetje buitendijks in ziltige omgeving. Waarom ben ik zo vroeg naar Amsterdam afgereisd? Nu ja, het is natuurlijk altijd gezellig en nuttig om bij te praten met Jeroen en het is altijd fijn toeven binnen en buiten het Rijks. Maar dit is niet zo maar gezellig, dit is voor een serieus experiment. Kun je op basis van minimale archeologische sporen een eetbare soep maken, die ook nu nog lekker is?  

De werkgroep Voedsel van de VVAE (experimenteel archeologen) kreeg een vraag. Of we een soepje wilden maken op basis van de restjes in een neolithische kookpot uit Noord-Holland (Keinsmerbrug). Graan, dierlijk vet en diverse soorten melde, waaronder zeemelde (strandmelde). Dat kon natuurlijk. Paulien, die de kookclub aanvoert, maakte bouillon van lamsschenkel, plukte tuinmelde, roosterde en maalde gerst. En ik zorgde dus dankzij de Rijkskas voor de zeemelde.

Van Amsterdam ging het naar Swifterkamp bij Lelystad. Daar laaide het vuur al lekker op zodat de leden van de werkgroep hun potjes konden gaan koken. Behalve de soep ook nog Romeinse puls, Middeleeuwse dadel-amandel-pudding, middeleeuwse saffraan-broodkruimsaus, en meer. Maar eerst proefden we de verschillende soorten melde. Was er verschil? Jazeker. De tuinmelde is een beetje meer spinazie, de zeemelde was ziltig. Doe je beide door de soep of brij dan krijg je een heerlijke smaak. Zeker als je geen zout hebt.

Er was nog een beetje discussie over vet of mager vlees. Vanaf het moment dat er recepten zijn opgeschreven zie je dat er voor het koken en sudderen mager vlees wordt gebruikt. Het vette vlees leent zich beter voor braden en roosteren. Dat kunnen ze 4000 jaar geleden ook best geweten hebben.

Paulien gebruikte lamsschenkel, maar in de opgravingsverslagen lees je dat er veel meer rund dan schaap gevonden is. Dus een runderschenkel is ook een goed idee. In plaats van gerst zou je emmergraan kunnen nemen. Dat is wat lastiger te krijgen. Het resultaat was in ieder geval een heerlijke eenpansmaaltijd, die met gemak naar een moderne variant te brengen is: lamsschenkel, burgul en wilde spinazie. Maar daar gaat Marie-France voor zorgen, de aanstichtster van dit project.