Soldatenvoer

Langs de Rijn liep de grens van het Romeinse rijk, de Limes. Soldaten hielden in wachttorens een oogje in het zeil. Bij de nieuwbouw van de wijken Vleuten en Leidse Rijn bij Utrecht zijn dergelijke wachttorens uit de eerste eeuw van onze jaartelling teruggevonden. Er is grondig archeologisch onderzoek verricht, zodat zelfs het menu van deze Romeinse soldaten bekend is. Rund, schaap of geit (botten zijn moeilijk te onderscheiden) en in mindere mate varken kwam er op tafel. En vis, heel veel vis. Niet verwonderlijk, ze hadden niet veel anders te doen gedurende het merendeel van hun verblijf op de wachtpost. Paling, snoek, baars, en zelfs houting, een vis die in de herfst de rivier op trok. En verbazingwekkend: ook mosselen, die aangeven dat deze van de kust zijn aangevoerd. Vermoedelijk over water, en vermoedelijk levend in grote waterbakken getransporteerd. Mosselen zijn er ook in Keulen gevonden.
Een Romeinse soldaat had recht op een dagelijks rantsoen graan, en ook daar zijn resten van gevonden: gerst, emmer en spelt. Walnoten aten ze ook. Deels zullen ze het eten meegenomen hebben als ze naar de wachtpost afreisden, deels zal het gekocht zijn van of geruild zijn met de inheemse bevolking en misschien kwam er over water wel eens een schuit met spullen langs, waar ze iets van konden aanschaffen.
Het graan gebruikten ze om brood van te maken, of puls van te koken.
Jammergenoeg krijgen we weinig te weten over groente en fruit, die ongetwijfeld ook op het menu hebben gestaan. Daarom een recept voor worteltjes of pastinaak op zijn Romeins:

Pastinaak met komijn

Nodig:
Per persoon 1 kleine of ½ grote pastinaak
Voor de saus voor vier personen:
1eetlepel komijnzaad
1 theelepel peperkorrels
1 theelepel zout
½ fles rode wijn
plukje lavas
plukje wijnruit
half bosje koriander

Bereiding:
Stamp of maal de komijn en de peper. Doe de wijn in een pan met dikke bodem en breng deze met de gemalen komijn en peper aan de kook. Laat het geheel even trekken. Doe er dan de stukjes pastinaak bij en de lavas en wijnruit. Laat de pastinaak gaar worden in de saus zonder deksel op de pan, zodat de saus wat kan inkoken. Doe de pastinaak en saus in een diepe schotel en strooi er fijngehakt korianderblad over.
U kunt in plaats van pastinaak ook worteltjes nemen.