Niet ongezond eten

Ook de arts (Praktizijn tot Amsterdam) Blankaart geeft in zijn Borgerlyke Tafel om lang Sonder Ziekten Gesond te Leven uit 1683 de nodige tips en wenken. Zo is het in een tijd dat de meeste mensen nog met de hand uit de gemeenschappelijke schotel aten zinvol om ook na het eten de handen te wassen. Dat samen uit de schotel eten kwam nog veel voor in de 17e eeuw, zoals op dit schilderij van Horemans te zien is.

Voorts dien je - volgens Blankaart - geen winden op te houden, daar krijg je maar kolieken en draaierigheid van. En voor je gaat eten, moet je eerst de vorige maaltijd uitgepoept hebben.

Behalve een verhandeling over hoe en wat we wanneer moeten eten stopt hij zijn tips en wenken ook in fraaie versjes. Zoals deze:

Wilt gy zonder onrust slaapen?
Eet niet veel in het Avontmaal,
Of het strekt u tot een Quael.
Matigheid is welvaartswaapen!

Matigheid klinkt Calvinistisch, maar dat hoeft het natuurlijk helemaal niet te zijn. Gewoon niet teveel maar wel smakelijk bereide gerechten kiezen en vooral letten op de kwaliteit van het spul dat je inkoopt. En ook Blankaart hanteert de term niet ongesond net als Susanna Eger een eeuwtje later in Leipzig.