Shake the bottle!

Er is nog een universele smaakmaker met lange geschiedenis, de Worcestersauce, uitgevonden door de heren Lea en Perrins. 28 augustus 1837 namen ze dit aroma in productie, juist, in Worcester. Vandaar de naam, die kennelijk in mijn overgrootouderlijk huis zo veel vragen over de uitspraak (klinkt als: woester) opriep, dat het spul de naam Shake the bottle kreeg toebedeeld.

De samenstelling is qua smaakmakers nog heel 18e eeuws: azijn, melasse, suiker, zout, tamarinde, asafoetida, Chilipeper, ansjovis, ui, knoflook en de nodige specerijen. Dit mengsel moest dan een aantal jaar gisten in gesloten vaten. Waarna je een smerig bruin vocht overhield, waarmee je soepen, sauzen, jus en nou ja, alles wat op tafel kwam behalve het nagerecht mee op smaak bracht.
Merkwaardigerwijs - in mijn gevoel dan - maakt dit aroma deel uit van de beroemde Vinaigrette voor Caesar Salade. Dat hij in de Bloody Mary ging (net als de Tabascosaus) wist ik wel.

Het verhaal erachter

De legende wil dat de oorsprong van de saus in India ligt. De oud-gouverneur van Bengalen, genaamd Marcus Sandys, zou het recept in 1835 mee naar zijn thuisland hebben gebracht. Deze Marcus Sandys bestaat echter helemaal niet. Vermoedelijk komt het recept van een dame uit de hogere standen, die haar naam er niet aan wilde verbinden. Exotische herkomst is trouwens erg spannend en verkoopt goed.
Ik kom in de 18e eeuwse boeken ook het gebruik van aroma tegen, maar tot nog toe geen recept daarvoor.

Het exotische recept werd in de apotheek annex kruidenierszaak van John Lea en William Perrins in hun zaak in Broad Street in Worcester bereid - mensen lieten vaker hun specerijen en kruidenmixen ter plekke bereiden. Maar het viel tegen: te scherp en eigenlijk niet te vreten, luidde het oordeel. Waarna de heren Lea en Perrins het vat in de kelder zetten en een beetje vergaten. Een paar jaar later zouden ze dan de saus herontdekken. Na de gisting smaakte het uitstekend. Vonden ze.

Nu, ik geloof daar allemaal niets van. Het lijkt me een voortzetting en industrialisering van de 18e eeuwse smaakmakers, maar daar heb ik geen bewijzen voor. Ooit loop ik nog wel eens tegen een recept voor 18e eeuws aroma aan. En dan meld ik dat hier.