Aangebrande melk

Gisteren hadden we het over het gedicht van Thomas Tusser, die vond dat goede kaas vooral ook niet op aangebrande melk van de bisschop moest lijken. Gelukkig vond Jonneke van de duizend naslagwerken uit waar dat op sloeg. Twee opties in dit geval. Óf de mensen liepen naar buiten als de bisschop voorbij kwam om gezegend te worden, waardoor de melk op het fornuis overkookte. öf het tegenovergestelde: alles wat er mis ging in de keuken was de schuld van die paapse bisschop, overgekookte melk, aangebrand eten, allemaal de schuld van de kerk. Gezien de rest van de vergelijkingen waar kaas vooral niet op moet lijken, is de laatste verklaring de meest voor de hand liggende.
Toch is 'aangebrande melk' in de vorm van cre(s)me boellij al vanaf de middeleeuwen populair evenals de creme fryt Maar dan is het een beheerst proces. Het behoort tot de lekkere hapjes voor hoog en laag, zoals nu de crème brulée.

Hier een hertaald recept uit de 16e eeuw:

Om cremijboellij te maeken

Neemt zoete melk en kook ze wel en laat ze dan afkoelen tot het lauwwarm is en neem dan zure room en roer die daar in en meng daar eerst wat kaas in die vette room die goed fijngemaakt is eer gij het daar in roert. En doet dat in een aardewerken pot waar u niets anders in doet en zet die op een warme plaats en dek het af met een kussen en laat dat staan gedurende een nacht tot alles geklonterd is en roer het dan wel en eet het wanneer u dat belieft.

Er zijn veel variaties op dit recept, maar alles moet wel in een schone aardewerken pot. Aardewerk en steengoed neemt snel de smaak van het eten over. Kook je er eerst uiensoep in, dan zal ook de zoete melk naar ui gaan smaken. Vandaar die schone pot.

En - voor de wijnliefhebbers - let op dit plaatje even op de prachtige wijnkoeler en wijnkaraffen op de voorgrond van dit prelaten en vorstenbanket. Zilver en blinkend tin.