Saffraan

Veel van onze eetcultuur hebben we te danken aan de lange periode dat de Moren (Arabieren) over het Iberisch schiereiland heersten. Zoals iedereen dat doet die naar een buitenland vertrekt, namen ze hun eet- en leefgewoonten meenamen. Andalusië, het meest zuidelijke deel van Spanje, is vanaf het midden van de 8^ste eeuw stevig in Arabische handen. 

Het kweken van aromatische planten en kruiden speelt een belangrijke rol in deze tijd. Arabisch Andalusische bronnen vermelden de teelt van tal van specerijen en kruiden alleen al voor de consumptie. Terwijl ook wilde kruiden verzameld worden en beschreven, inclusief hun culinaire aantrekkelijkheid.  In het totaal gaat het om bijna dertig planten. Venkel werd bijvoorbeeld lokaal geteeld, net als de saffraancrocus (vooral voor de export) en vier soorten munt. Ook zaaide men akkers met koriander en komijn, karwij en mosterdzaad. 

Pas met de val van Granada in 1492 is het gedaan met het Moorse bestuur, maar hun sporen hebben ze in ieder geval in onze keuken achtergelaten. Heb ik het maar even niet over de wetenschap, architectuur, literatuur en de rest. 

Gisteren las ik een artikel in de Aramco World over saffraanteelt. Met een prachtig plaatje dat ik een beetje vergeten was, uit de 15de-eeuwse Tacuinum Sanitatis, waarvan ik een verkorte versie bezit.  In de 11de eeuw verzamelde de tuinbaas van de botanische tuinen in Toledo en later Sevilla,  Ibn Bassal op zijn terugkeer van de Hajj naar Spanje planten en meer dan 180 soorten beschreef hij in zijn Boek over de Landbouw, Diwan al-Filaha.  De saffraancrocus  (Crocus sativa) is daar één van. 

De Crocus sativa werd  in Europa vermoedelijk voor het eerst op Kreta in cultuur gebracht, zo'n 3000 jaar geleden. De saffraan was en is zo'n kostbaar goedje, dat in alle talen en landen en in alle tijden het vervalsen ervan aan strenge controle is onderworpen. Ook nu moet je goed oppassen bij aanschaf dat je echte saffraan te pakken krijgt en geen gedroogde goudsbloemblaadjes of wat anders dat er oranje uitziet. De prijs verraad al veel, maar ook waar je het koopt. Ga naar een vertrouwd adres en investeer. Snuif, proef, gebruik het met overleg en mate. Ik vind het een prachtige smaakmaker.